اثر کورتیزول خوراکی بر رشد، میزان بازماندگی و مقاومت به تنش شوری در بچه ماهیان کپور دریایی (cyprinus carpio)

کورتیزول کورتیکواستروئیدی است که نقش مهمی در جنبه¬های مختلف فیزیولوژی ماهی شامل تنظیم یونی، رشد، استرس و عملکرد ایمنی بازی می¬کند. در این مطالعه¬ اثر کورتیزول خوراکی بر رشد، میزان بازماندگی و مقاومت به تنش شوری در بچه¬ماهیان کپور دریایی cyprinus carpio بررسی شد. به این منظور، کپور معمولی با میانگین وزنی (g12/0 ± 36/1) به مدت 8 هفته با غذای تجاری حاوی 0 (شاهد)، 50، 100 و 200 میلی¬گرم بر کیلوگرم هیدروکورتیزون (کورتیزول) تغذیه شدند (4 تیمار و 3 تکرار). نتایج نشان داد از نظر شاخص¬های رشد (درصد افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، ضریب رشد ویژه، میزان مصرف غذا و فاکتور وضعیت)، میزان بازماندگی و هماتوکریت، قبل از تنش شوری بین تیمارها اختلاف معنی¬داری وجود نداشت (05/0 p>). در بررسی خصوصیات بیوشیمیایی خون، قبل از تنش شوری، میزان گلوکز سرم خون در تیمار شاهد ( mg/dl40/1 ± 04/73) به¬طور معنی¬داری پایین¬تر بود (05/0 >p) اما میزان کلسیم سرم خون بین تیمارها اختلاف معنی¬داری نداشت(05/0 p>). پروتئین کل سرم خون، در ماهیان تغذیه شده با کورتیزول به طور معنی¬داری کمتر از تیمار شاهد بود (05/0 >p). سپس مقاومت در برابر تنش شوری، طی 7 روز مقابله با شوری ppt 12، با اندازه¬گیری تغییرات هماتوکریت و پارامترهای بیوشیمیایی خون (گلوکز، کلسیم و پروتئین کل) بررسی شد. نتایج نشان داد میزان بازماندگی بین تیمارها پس از 7 روز مقابله با شوری، اختلاف معنی¬داری نداشت(05/0p). بیش¬ترین میزان هماتوکریت پس از تنش در تیمار شاهد مشاهده شد (05/0>p). میزان یون کلسیم پس از تنش در تمامی تیمارها جز تیمار شاهد افزایش معنی¬داری داشت (05/0>p) و بیش ترین مقدار در تیمار200 میلی¬گرم بر کیلوگرم مشاهده شد. میزان پروتئین کل، در ماهیان تیمار شده با کورتیزول به طور معنی¬داری کمتر از تیمار شاهد بود (05/0>p). در بررسی بافت آبشش، میزان آسیب¬های بررسی شده (هایپرپلازی، هایپرتروفی، پرخونی و ادم) در گروه شاهد بیش¬تر از ماهیان تحت تیمار کورتیزول بود و در تیمار 100 و تیمار 200 میلی¬گرم بر کیلوگرم، آسیب¬های کم¬تری مشاهده شد که می¬تواند ناشی از عملکرد بهتر تنظیم اسمزی این ماهیان در برابر تنش شوری باشد.نتایج نشان داد که کورتیزول خوراکی با افزایش معنی¬دار گلوکز و کلسیم طی تنش شوری موجب بالا بردن توانایی مقابله¬ی ماهیان هنگام تنش شده است که آسیب کم¬تر بافت آبشش در ماهیان تحت تیمار کورتیزول این موضوع را تایید می¬کند.